عدم صداقت علمی تهدیدی برای شرافت نظام آموزش عالی: مروری بر عوامل فردی و زمینه‌ای

در بسیاری از کشورها، پژوهش‌های زیادی به ‌منظور تعیین عوامل مؤثر بر عدم صداقت علمی انجام گرفته است. با این وجود، در ایران پژوهش جامعی برای تعیین عوامل وابسته با این پدیده انجام نشده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل فردی و زمینه‌ای مرتبط با عدم صداقت علمی است. روش پژوهش کتابخانه‌ای بوده و تعدادی از مهم‌ترین واژه‌های مرتبط با موضوع مانند: اخلاق علمی، کمال علمی، عدم صداقت علمی، تقلب علمی و سوءرفتار علمی در پایگاه‌های اطلاعات علمی داخلی و خارجی جستجو شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عدم صداقت علمی باید عملی فراتر از تقلب در آزمون در نظر گرفته شود. به ‌علاوه، متغیرهای فردی (مانند سن، جنس، رشته تحصیلی و ویژگی‌های شخصیتی) و زمینه‌ای (مانند: اساتید، قوانین شرافت علمی، شدت مجازات‌ها و تأثیر هم‌سالان) زیادی وجود دارد که می‌تواند بر عدم صداقت علمی تأثیرگذار باشد. این عوامل برمبنای پژوهش‌های موجود دسته‌بندی و منابع پژوهشی آن ارائه شده است. راهکارهایی نیز برای جلوگیری از عدم صداقت علمی ارائه شده است.